تاریخچه غرفه سازی
و برگزاری نمایشگاه
در سده های گذشته ، در برخی از شهرهای بزرگ ایران که بر سر کاروانهای تجاری قرار داشته اند ، بازارهای مکاره وجود داشته است ؛ دراین بازارها که در مدت چند روزی در محلی برپا می شده است ، بازرگانان مناطق مختلف کشور و یا سرزمینهای همجوار، کالاهایی را که امکان فروش و یا مبادله آنها وجود داشته است در معرض تماشای علاقه مندان قرار می داده است.
مشارکت ایران در نمایشگاه های خارج از کشور بر طبق شواهد تاریخی برای نخستین بار در سال 1851 میلادی در دوران صدارت میرزا تقی خان امیر کبیر انجام گرفته است ، بر اساس اعلانی که امیر کبیر منتشر ساخت ، از صاحبان صنایع و اربابان حرفه ها درخواست شد که در نمایشگاه بین المللی لندن( امتعه خانه ملل عالم در لندن )شرکت کنند و کالاهای خود را به معرض نمایش بگذارند.
در دهه های بعد نیز به کرات ، صاحبان صنایع ایران در نمایشگاههای خارج از کشور ، نمونه هایی از فرش ، صنایع دستی و به ویژه پارچه های قلمکار، قابهای خاتم ، انواع خشکبار، اشیا منبت کاری شده ، کاشی و اقلام دیگر را به معرض تماشای بازدیدکنندگان قرار داده اند.
میدان جلالیه ( محل فعلی پارک لاله ) و کمپ آمریکاییها واقع در امیرآباد (محل فعلی سازمان انرژی اتمی ) از جمله اولین مکانهای نمایشگاهی در ایران هستند و در سال 1337 میدان جلالیه شاهد برگزاری نمایشگاه اختصاصی – صنعتی ایتالیا در ایران بود.هزینه برپایی این نمایشگاه حدود 6 میلیون ریال بود که توسط دولت و صاحبان صنایع ایتالیا تامین شد.
با تصویب قانون شرکت سهامی نمایشگاههای بین المللی ایران در سال 1343 که تحت پوشش وزارت اقتصاد و دارایی قرار داشت مکانی در خیابان ولیعصر( محل تقریبی مسجد بلال ) بدین منظور انتخاب گردید.
در سال 1348 نمایشگاه بین المللی آسیایی با مشارکت 33 کشور دنیا ، از جمله شرکای عمده تجاری ایران – به مدت 21 روز(13 مهر لغایت 3 آبان 1348) در تهران برگزار گردید.
متعاقب برگزاری اولین نمایشگاه آسیایی در سال 1348، بدلیل استقبال بازدید کنندگان و نیاز به فضای بیشتر، مکان نمایشگاهها به محل فعلی انتقال یافت و در سال 1349 دومین دوره نمایشگاههای آسیایی برپا گردید.
شرکت سهامی نمایشگاههای بین المللی ایران در سال 1351 با بررسی در اوضاع نمایشگاههای جهانی ، طرح برپایی سالیانه نمایشگاههای بازرگانی را تهیه و در سال 1352 اولین نمایشگاه بین المللی تهران را برگزار نمود . پس از برگزاری این نمایشگاه از اتحادیه نمایشگاههای جهانی ، تقاضای عضویت گردید و در سال 1354 همزمان با برگزاری سومین نمایشگاه بین المللی بازرگانی تهران ، هیئتی از اتحادیه مذکور به منظور ارزیابی این نمایشگاه به ایران اعزام گردید و پس از ده روز بررسی و بازدید از کلیه امکانات فنی ، تاسیساتی ، اداری و اجرایی نمایشگاه و تهیه گزارش ، در کنگره سال بعد ، عضویت این نمایشگاه ، در اتحادیه نمایشگاه جهانی تصویب شد و ایران همزمان با برپایی چهارمین نمایشگاه بین المللی بازرگانی تهران به عضویت این اتحادیه در آمد.
به طور کلی تا قبل از انقلاب اسلامی ، شش نمایشگاه بین المللی در تهران برگزار شده است. بالا بودن حجم واردات سالیانه ایران و پایین بودن درجه صنعتی شدن کشور در سالهای مزبور و افزایش شدید درآمدهای نفتی کشور از عوامل عمده ای بوده که کشورهای خارجی را به حضور فعال در نمایشگاههای بازرگانی ایران در سالهای 57-1352 ترغیب کرده است.
در طی سالهای 57-1354 نمایشگاههای تحصصی بین المللی نیز به صورت پراکنده در محل دائمی نمایشگاهها برگزار گردید که از جمله آنها می توان به نمایشگاههای تخصصی پتروشیمی ، کشاورزی ، مبلمان و ساختمان اشاره نمود.
در سال 1379 آخرین دوره نمایشگاه بین المللی بازرگانی تهران ، تحت عنوان نمایشگاه بیست و ششم برگزار گردید.
از سال 1380 سیاستگذاران نمایشگاهی کشور ، برپایی منظم نمایشگاههای تخصصی در سطوح مختلف را جایگزین نمایشگاههای عمومی بازرگانی نمودند و در طی سالهای گذشته دهها نمایشگاه تخصصی داخلی و بین المللی در تهران و شهرستانها برگزار شده است.